Dijital Detoks

Hayatımızın her alanı dijital dünyayla çevrilmiş durumda. Cep telefonları, akıllı saatler, bilgisayarlar, internet… Günlük hayatta her işimiz onlara bağlı. Tüm bu teknolojik aletler hayatımızı kolaylaştırsa da dijital dünyaya bu kadar fazla bağlı olmak, bir takım sorunları da beraberinde getiriyor. Dikkat dağınıklığı, uyku bozuklukları, yalnızlık, stres hatta anksiyete! Bütün bu sıkıntılardan uzak kalmak için yapılacak bir şey var, o da dijital detoks.

Nefes Orman Blog’da bu yazının konusu ”Dijital Detoks”. Yazı boyunca dijital detoks nedir, faydaları nelerdir, nasıl yapılır, vb. gibi soruları cevaplamaya çalışacağız. Keyifli okumalar.

Dijital Detoks Nedir?

Kendinizi sık sık akıllı telefonun ekranını kaydırırken buluyor musunuz? Merak etmeyin, yalnız değilsiniz? Araştırmalar insanların internete ve dijital ekranlara giderek daha bağımlı hale geldiğini gösteriyor. Daha kötüsü bu bağımlılık, eğer önü alınmazsa yaşam kalitesi üzerinde de her anlamda kötü etkiler bırakıyor. İşte tam bu noktada devreye dijital detoks giriyor.

Dijital detoks, bir süreliğine elektronik cihazlardan ve internetten uzak durmak anlamına geliyor. Bu süre kişinin isteğine ve tercihine göre, birkaç saatten birkaç güne kadar değişiklik gösterebiliyor. Dijital detoksun amacı, zihni ve bedeni dijital dünyanın uyarılarından arındırmak. Bir anlamda dijital temizlik yapmak da diyebiliriz, dijital detoks için.

Neden Dijital Detoksa İhtiyaç Duyalım?

Günümüzün teknoloji dünyasının sayılamayacak kadar çok yararı var. Örneğin, terabaytlarca bilgi parmaklarımızın ucunda ya da istediğimiz an istediğimiz kişiyle iletişime geçebiliyoruz. Dijital dünya her türlü işimizde verimlilik ve zaman tasarrufu gibi artılar sağladı.

Ancak ne yazık ki bütün bu olumlu gelişmelerin yanında, aşağıda sıraladığımız gibi birçok olumsuzluğa da yol açtı:

• Bilgi Kirliliği: Hiç durmaksızın devam eden bir bilgi akışı, dikkat kaybından, üretkenliğin azalmasına kadar bir sürü istenmeyen duruma neden olabiliyor.
• Dikkat Süresi: Tüm bu bilgileri hazmetmeye çalıştıkça, dikkat süresi kısalıyor. Daha az odaklanır olduk.
• Gizlilik Sorunu: Hayatımızın her anında birçok kez çevrimiçi oluyoruz. Bu da çalıntı kimlik, hedefe yönelik pazarlama gibi tehditlere yol açıyor.
• Çoklu Görev: Teknoloji aynı anda birkaç şeyi yapmaya teşvik edebiliyor. Ancak insan beyni tek bir görevi yerine getirmek üzere tasarlandığından, bu durum beyin sağlığına yönelik bir tehdit olabilir.

Başta zihinsel ve fiziksel sağlığımızı korumak olmak üzere, daha iyi odaklanmak, kaliteli uyumak, sosyal ilişkilerimizi geliştirmek gibi pek çok nedenden ötürü dijital detoks yapmalıyız. Ayrıca dijital detoks sonrasında, dijital dünya ile çok daha dengeli bir ilişki de yürütebiliriz. Dijital detoks ile hayatımızın kontrolü bizim elimizde olabilir.

Dijital Detoksun Yararları Nelerdir?

Dijital dünyadan biraz olsun uzaklaşıp gerçek dünyaya odaklandığınızda, aşağıda sıraladıklarımız da dahil, birçok olumlu gelişme yaşamaya başlayabilirsiniz:

• Daha az strese maruz kalma
• Odaklanma
• Kaliteli uyku
• Sosyal ilişkilerde artış
• Hobiler ya da gündelik yaşam için daha fazla zaman

Dijital Detoks Kimler İçin Uygundur?

Dijital detoks özellikle aşağıda belirttiğimiz durumları yaşayan kişilerin dikkate alması gereken bir uygulama olabilir:

• Gün içinde sık sık telefonu kontrol etme ihtiyacı duymak.
• Telefona gelen bildirimleri ya da sosyal medya paylaşımlarını kontrol etmeyince, bir şeyler kaçırdığını düşünmek.
• Sosyal medyada gördüğü şeylerden sonra kızmak, endişeli hissetmek, huzursuz olmak.
• Kendi yaşamını, sosyal medyada gördüğü kişilerle kıyaslamak
• Telefondan ayrı kalamamak, telefonu bulamadığında ise strese girmek, endişe etmek.
• Gerçek ilişkiler yerine, sanal ilişkiler yaşamak.

Bu durumların kendinde ya da yakın çevrede yaşandığını fark etmek ve bundan rahatsızlık duymak, dijital detoksu deneyimleyebileceğiniz anlamına gelir. Elbette bu saydıklarımızı kendi başınıza atlatamayacağınızı düşünüyorsanız ya da dijital detokstan bir yarar sağlamazsanız, bir uzman yardımı almak en doğrusu olacaktır.

Dijital Detoks Nasıl Yapılır?

Dijital dünyada geçirdiğiniz süre diğer önceliklerinizi etkiliyorsa, ondan biraz uzaklaşmanın zamanı gelmiş demektir. Dijital detoks yapmaya karar verdiniz, peki ama nasıl olacak? Bunun birkaç yolu var. İlk olarak daha radikal bir yöntemden bahsedeceğiz. Tüm elektronik cihazları kapatıp ve internet erişimini engellemek. Bu yöntemin dijital dünyaya aşırı bağımlı kişiler için biraz ağır gelebileceğini hatırlatalım.

Dijital detoks yapmanın daha hafif bir yöntemi ise, elektronik cihaz kullanımını sınırlı sürelerle gerçekleştirmek, sadece belli zamanlarda kullanmak olabilir.

Dijital Detoks Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?

Dijital detoksun ne olduğuna yukarıda yer verdik. Gün içinde birkaç saat ya da ayda birkaç gün dijital detoks yapmak, sandığınızdan daha kolay olabilir. Yine de kendinizi dijital dünyadan soyutlarken dikkat etmeniz gereken belli başlı şeyler olabilir. Şimdi bunlara bir göz atalım:

• Hedef belirleyin: Bir işe başlamak kadar, sonunda belli bir amaca ulaşmayı hedeflemek de önemlidir. Bu nedenle başlamadan önce neyi başarmak istediğinizi belirleyin. Daha iyi uyumak mı, kaliteli ilişkiler kurmak mı, gözlerinizi dinlendirmek mi?
• Minik başlangıçlar: Eğer elektronik cihazlara çok fazla bağlıysanız, aniden tüm bağlantıları kesmek zor olabilir. Bu nedenle her gün dijital cihazlarla daha az zaman geçirmeye çalışın.
• Alternatif aktiviteler: Detoks süresince ayrı kaldığınız sosyal medya yerine neyi koyacağınızı belirleyin? Kitap okumak, hobiler, ya da arkadaşlarla kahve içmek olabilir.
• Destek alın: Şayet bu süreci yürütmede zorlanıyorsanız, güvendiğiniz birinden ya da bir uzmandan destek alın.
• Sonuçları değerlendirmek: Başta belirlediğiniz plana yeterince sadık kaldıysanız, biraz geri çekilip kendinizi değerlendirin. Nasıl hissedeceksiniz? Verimliliğiniz arttı mı ya da uyku kaliteniz iyileşti mi? Dijital detoksun yararlarını anladıktan sonra devam etmek çok daha kolay olacaktır.

Dijital Detoksun Zorluklarına Karşı Çözümler

Parlak ekranlardan uzak kalmak, zihnimiz ve bedenimiz için iyi olmakla birlikte bir takım zorlukları da beraberinde getirir. Ekrana bağımlı olan kişiler, bu süreçte duydukları yoğun ihtiyaç nedeniyle gerginlik duyabilir. Haber ve bilgi alma akışının kesintiye uğraması endişe yaratabilir. Sosyal medyadan ayrı kalmak can sıkıntısı başta olmak üzere, uyum sağlama zorlukları yaratabilir.

Bu zorlukların farkında olarak eyleme geçmek, detoksun başarısı için önemlidir. Peki bu süreçte zorlukların üstesinden gelmek için neler yapılabileceğimize bakalım:

• Destek Almak: Bağımlılık duyduğumuz alışkanlıkları değiştirmek zaman alabilir. Üstelik bu süreçte insan kendini yalnız hissedebilir. Yakın çevremizde güvendiğimiz bir arkadaşımızdan ya da yakınımızdan destek almak iyi gelecektir. Bunun yanında bir uzmanla bu süreci yürütmek de içinde bulunduğumuz durumu kolaylaştırır.
• Sosyalleşmek: Arkadaşlarla buluşmak ya da sosyal ortamlarda zaman geçirmek, can sıkıntısının önüne geçmek için iyi bir çözümdür. Gönüllü derneklerde görev almak da iyi hissettiren şeylerden biridir. Nefes Orman, arkadaşlarınızla güzel zamanlar geçirebileceğiniz pek çok seçenekle yanınızda. İstanbul’un yanı başında doğada zaman geçirin Nefes Orman’ın sunduğu etkinlik ve aktivitelerden yararlanın.
• Doğada Bulunmak: Doğada bulunmak her anlamda iyi hissettirir. Özellikle zorlu süreçlerin içinden geçerken nefes almak için doğaya her zamankinden fazla ihtiyaç duyarız. Özellikle İstanbul’da yaşayanlar dijital detoks sürecinde Nefes Koru‘da doğayla iç içe zaman geçirebilir.
• Spor Yapmak: Spor yapmak her yaşta her insan için gerekli. Özellikle teknolojik bağımlılıklara ara verdiğimiz dönemde en büyük desteği spordan alabiliriz. Yürüyüş, at binme, okçuluk gibi bireysel sporlar kadar basketbol, voleybol, tenis gibi grup sporları için Nefes Kulüp yanınızda.
• Hobiler Edinmek: İster meslek edinme amaçlı isterse eğlenmek için bir hobi edinmek, boş zamanları doğru değerlendirmenin yollarından biridir. Dijital detoks yaparken kendi kendinize ya da çocuklarınızla, arkadaşlarınızla birlikte Nefes Atölye‘nin olanaklarından yararlanabilirsiniz.

Teknolojinin getirdiği yeniliklerden ve kolaylıklardan uzak kalmamız imkansız. Ancak dijital detoksla, hayatımızdaki dengeyi yeniden kurmayı ve gerçekte önemli olan şeylere odaklanmayı sağlayabiliriz.

Günlük yaşamın koşuşturmacasına bir es vermek istersen, Nefes Orman’daki etkinlikleri instagram hesabından da takip edebilirsin.